Είστε σίγουροι για τις γειώσεις σας;
Η εγκατάσταση ενός συστήματος γειώσεως μοιάζει με αλυσίδα από κρίκους και εάν ένα από τα μέρη που το απαρτίζουν χαλάσει ή διαβρωθεί, τότε ολόκληρο το σύστημα παύει να λειτουργεί. Για τον λόγο αυτό, θα πρέπει να δίνουμε προσοχή σε κάθε λεπτομέρεια ενός Συστήματος Γειώσεως και ακόμη περισσότερο στα τμήματα εκείνα που δεν είναι ορατά, όπως το Ηλεκτρόδιο Γειώσεως.
Γείωση είναι: Η αγώγιμη σύνδεση ενός σημείου του δικτύου με τη γη (συνήθως των ουδέτερων κόμβων και αγωγών των γεννητριών και μετασχηματιστών, κ.λπ., όπως επίσης και η αγώγιμη σύνδεση των μεταλλικών περιβλημάτων των μηχανών, μετασχηματιστών, διακοπτών, ηλεκτρικών συσκευών, κ.λπ., στη γη.).
Σκοπός της γείωσης: Είναι να κάνει εφικτή την εκφόρτιση των ηλεκτρικών ρευμάτων στη γη μέσω, του ηλεκτροδίου γείωσης, το οποίο είναι θαμμένο μέσα στο έδαφος. Για να είναι αυτό ασφαλές, ένα σύστημα γειώσεις, θα πρέπει να εξασφαλίζει την ακεραιότητα του εξοπλισμού και τη συνέχεια της καλής λειτουργίας του σε περίπτωση εμφανίσεως οποιουδήποτε σφάλματος, παρέχοντας διαδρομή απαγωγής του ρεύματος και εκτόνωσής του στη γη, καθώς και να προστατεύει από ηλεκτροπληξία άτομα που είτε δουλεύουν, είτε κινούνται στον περιβάλλοντα χώρο.
Συστήματα γειώσεων
Γείωση λειτουργίας: Είναι η γείωση ενός σημείου ενός ενεργού κυκλώματος, π.χ. η γείωση του ουδετέρου ενός Μ/Σ και η γείωση του ουδετέρου αγωγού.
Γείωση προστασίας: Είναι η αγώγιμη σύνδεση με τη γη των μεταλλικών τμημάτων μιας εγκατάστασης που κανονικά δεν ανήκουν στο κύκλωμα λειτουργίας. Αυτή η γείωση εφαρμόζεται υποχρεωτικά για την προστασία των ανθρώπων που μπορεί να έρθουν σε επαφή με τα μεταλλικά τμήματα συσκευών όπου εμφανίστηκε επικίνδυνη τάση.
Γείωση αντικεραυνικής προστασίας: Είναι η ανοιχτή ή η συνεχής γείωση των προστατευτικών διατάξεων κατά των κεραυνών. Αυτές οι γειώσεις διοχετεύουν το ρεύμα των κεραυνών προς την γη.
Μέθοδοι γείωσης
Οι μέθοδοι γείωσης που χρησιμοποιούνται στις ηλεκτρικές εγκαταστάσεις είναι οι παρακάτω:
Ουδετέρωση: Είναι η σύνδεση των μεταλλικών μερών των συσκευών με αγωγό γείωσης (λέγεται και αγωγός προστασίας) που συνδέεται με τον ουδέτερο στον πίνακα παροχής. Ο ουδέτερος συνδέεται και με το ηλεκτρόδιο γείωσης στο σημείο παροχέτευσης πριν από τον μετρητή. (απαιτεί μικρότερη τιμή αντίσταση γείωσης)
Άμεση γείωση: Η απ’ ευθείας αγώγιμη σύνδεση με το σύστημα γείωσης του αγωγού γης που είναι συνδεδεμένος με κάποιο αγώγιμο υλικό που είναι τοποθετημένο μέσα στη γη όπως πλάκα γείωσης, τρίγωνο γείωσης, κλπ.
Μέσω διακόπτη διαφυγής έντασης για την αυτόματη απομόνωση του προβληματικού μέρους της εγκατάστασης (ρελέ διαρροής). Πάντως και στις τρεις αυτές περιπτώσεις θα πρέπει να επιτυγχάνεται η απόζευξη της εγκατάστασης άμεσα (διακοπή του ρεύματος).
Ηλεκτρόδια Γειώσεως
Ανάμεσα στα πιο συχνά χρησιμοποιούμενα Ηλεκτρόδια Γειώσεως στην χώρα μας είναι οι Ράβδοι Γειώσεως με χαλύβδινη ψυχή, επιμεταλλωμένοι με χαλκό για προστασία ενάντια στη διάβρωση. Η προστασία αυτή καθορίζει την μακροζωία και την αξιοπιστία ολόκληρου του Συστήματος και στον παρακάτω πίνακα μπορείτε να δείτε τα αποτελέσματα δοκιμών αντοχής που έγιναν σε κάθε τύπο ράβδου που κυκλοφορεί στο εμπόριο.
| Μέθοδος - Πάχος Επιχάλκωσης | Βαθμός Διάβρωσης | Χρόνος Εμφάνισης Διάβρωσης (ημέρες) |
|---|---|---|
| Ηλεκτρολυτική - 48 μm | Μέτρια | 6η |
| Ηλεκτρολυτική - 27 μm | Πολύ | 1η |
| Ηλεκτρολυτική- 24 μm | Αρκετά | 2η |
| Ηλεκτρολυτική - 96 μm | Λίγο | 25η |
| Ηλεκτρολυτική - 303 μm | Λίγο | 26η |
| Ηλεκτρολυτική - 440 μm | Καθόλου | >28 |
Σύμφωνα με το ευρωπαϊκό πρότυπο prEN 50164-2, η μέθοδος και το πάχος της επιχάλκωσης θα πρέπει να είναι Ηλεκτρολυτική και 250 μm αντίστοιχα, έτσι ώστε να μην παρουσιάζονται σημάδια διάβρωσης για 28 ή και περισσότερες ημέρες.
Από τον πίνακα δοκιμών προκύπτει ότι μόνο μία ποιότητα Ράβδου ικανοποιεί τις απαιτήσεις του Προτύπου, ενώ αντίθετα ο πιο συχνά χρησιμοποιούμενο τύπος (εξαιτίας της χαμηλής προσφερόμενης τιμής) ανήκει στην τρίτη κατηγορία και τοποθετείται στο 80% των εγκαταστάσεων!
Θεμελιακή γείωση
Η θεμελιακή γείωση είναι ένας γειωτής ταινίας που τοποθετείται στο κάτω μέρος των θεμελίων των κτηρίων, μέσα στο σκυρόδεμα. Αποτελεί ένα ιδιαίτερο τρόπο υλοποίησης της γείωσης της ηλεκτρικής εγκατάστασης ενός κτηρίου και τοποθετείται εντός των συνδετήριων δοκών, των πέδιλων ή των περιμετρικών τοιχίων με τρόπο ώστε να σχηματίζεται κλειστός βρόγχος και συνδέεται αγώγιμα με τον μεταλλικό οπλισμό του σκυροδέματος στα θεμέλια του κτιρίου.
Έτσι, ως ηλεκτρόδιο γείωσης τελικά λειτουργεί ολόκληρος ο οπλισμός της θεμελίωσης, που λόγω του όγκου του αλλά και του μήκους του, παρουσιάζει πολύ καλή αγωγιμότητα προς τη γη. Επειδή το έδαφος και το σκυρόδεμα των θεμελίων είναι υγρό όλο το έτος συνήθως, ο θεμελιακός γειωτής έχει σχετικά χαμηλή αντίσταση γείωσης με τιμές των 2 Ω ή μικρότερες.
Με βάση την υπουργική απόφαση που δημοσιεύτηκε στο δεύτερο τεύχος της εφημερίδας της κυβερνήσεως, αριθμός φύλλου 470, της 5 ης Μαρτίου 2004 και τίθεται σε πλήρη ισχύ από τον Μάρτιο του 2006, το πρότυπο ΕΛΟΤ HD 384 προβλέπεται η θεμελιακή γείωση ως βασική γείωση προστασίας και λειτουργίας σε όλες τις νέα ανεγειρόμενες οικοδομές.