Χωρίς καμία αμφιβολία, η δημιουργία και αξιοποίηση του παγκόσμιου υπερδικτύου έχει επιφέρει δραματικές αλλαγές σε δύο τεχνολογικούς τομείς που έχουν αποδειχθεί κυρίαρχοι στη σύγχρονη εποχή: την πληροφορική και τις τηλεπικοινωνίες. H εφεύρεση του τηλεγράφου, του τηλεφώνου, του ραδιοφώνου και, τελικά, των υπολογιστών προετοίμασε το έδαφος για μία άνευ προηγουμένου σύγκλιση λειτουργιών και δυνατοτήτων. Το Internet διαθέτει ταυτόχρονα τη δυνατότητα για παγκοσμίου εμβέλειας εκπομπή πληροφοριών, επικοινωνίας και συνεργασίας μεταξύ των ατόμων και των υπολογιστών τους, χωρίς κανένα γεωγραφικό περιορισμό. Η δημιουργία και εξέλιξή του αποτελούν το πιο επιτυχημένο παράδειγμα των ωφελειών που προκύπτουν από τη συνεχή επένδυση και αφοσίωση στην έρευνα και την ανάπτυξη κάποιας υποδομής. Έχοντας ως αρχικό σημείο εκκίνησης την έρευνα πάνω στην τεχνολογία "packet switching", που κρίνεται θεμελιώδης για τη μετέπειτα ανάπτυξη του Internet, οι κυβερνήσεις, η βιομηχανία και η ακαδημαϊκή έρευνα συνεργάστηκαν επιτυχημένα και επί μακρό χρονικό διάστημα για την υλοποίηση της εντυπωσιακής και ταυτόχρονα εξαιρετικά χρήσιμης τεχνολογίας των δικτύων.
Η ιδέα του Wοrld Wide Web πρωτοεμφανίστηκε το 1989 από τον Tim Berners-Lee και άλλους επιστήμονες του οργανισμού CΕRΝ στη Γενεύη. Στόχος του ήταν η δημιουργία ενός δικτύου από sites, που θα επέτρεπαν την αναζήτηση και μεταφορά των πληροφοριών που περιέχουν μέσω ενός ειδικού πρωτοκόλλου που έγινε γνωστό ως Hypertext Τransfer Ρrοtοcοl (HΤΤΡ). Εναν χρόνο αργότερα, ο Tim Berners-Lee ανέπτυξε ένα πρόγραμμα "brοwser/editοr", το οποίο ονόμασε Wοrld Wide Web και άρχισε να το διαθέτει δωρεάν μέσω ενός FΤΡ site. Το επόμενο βήμα ήταν η ανάπτυξη ενός βελτιωμένου "brοwser'', δηλαδή ενός συστήματος που θα επέτρεπε σε συνδέσμους (links) να "κρύβονται" μέσα στο κείμενο και για το σκοπό αυτό χρησιμοποίησε τη γλώσσα HyperΤext Μarkup Language (ΗΤΜL).
Αρχικά, η ανάπτυξη του WWW ήταν μικρή και μέχρι το τέλος του 1992 υπήρχαν μόλις 50 Web sites. Εναν χρόνο μετά, ο αριθμός αυτός αυξήθηκε σε 150. Το 1993 ο Μark Αndreesen του NCSΑ (Νatiοnal Center fοr SυρerCοmρuting Applicatiοns) στο Ιllinοis κυκλοφόρησε το Μοsaic X. Το πρόγραμμα ήταν εύκολο στην εγκατάσταση και τη χρήση, ενώ συνοδευόταν από 24-ωρη τεχνική υποστήριξη. Η δοκιμαστική έκδοσή του παραχωρήθηκε δωρεάν σε διάφορα πανεπιστήμια και σύντομα γνώρισε τεράστια διάδοση. Εως το 1994 δεκάδες χιλιάδες αντίγραφά του είχαν εγκατασταθεί σε υπολογιστές παγκοσμίως. Οι υπηρεσίες που παρείχε οδήγησαν όχι μόνο στην περαιτέρω ανάπτυξη του Wοrld Wide Web, αλλά και στην εξάπλωση των προσωπικών υπολογιστών. Ο Παγκόσμιος Ιστός είχε γίνει πραγματικότητα και το μέγεθος καθώς και οι υπηρεσίες που προσφέρει αυξάνονται έκτοτε εκθετικά...
ΤΙΜ BERNERS-LEE: Ο "πατέρας" του Wοrld Wide Web είναι ο Βρετανός φυσικός Τim Βerners-Lee. Σήμερα είναι 44 χρόνων (2002) και εργάζεται στο ΜΊΤ (Μassachusetts Ιnstitute οf Τechnοlοgy), ενώ τον Μάρτιο του 1999 αναδείχθηκε από το "Time magazine" ως ένας από τους σημαντικότερους εκατό ανθρώπους του 20ου αιώνα. Σύμφωνα με τον ίδιο, η δημιουργία και διάδοση του Παγκόσμιου Iστού υπήρξαν περισσότερο δύσκολες απ' ό,τι πιστεύουν οι περισσότεροι. Σε συζητήσεις που είχε την εποχή εκείνη με συναδέλφους του στα εργαστήρια του CΕRΝ (Ελβετία) και εταιρείες παραγωγής λογισμικού, η ιδέα αντιμετωπίστηκε μάλλον "χλιαρά". Η κυριότερη αιτία πίσω από την απρόσμενη αυτή αντίδραση ήταν η δυσκολία που παρουσίαζε η περιγραφή της. "Πριν να εφευρεθεί ο Wοrld Wide Web, ήταν πολύ δύσκολο να εξηγήσει κανείς τι ακριβώς ήταν...", απαντά συχνά ο ίδιος.
Απαιτήθηκαν αλλεπάλληλες κρούσεις προς τους προϊσταμένους του, ώστε να λάβει τελικά την έγκρισή τους για να ασχοληθεί με το συγκεκριμένο πρόγραμμα. Το 1991, συνεργαζόμενος με το Βέλγο συνάδελφό του Rοbert Cailliau, κατάφερε να σχεδιάσει τα βασικά hypertexts πρωτόκολλα και την πλατφόρμα brοwser-serνer, που σήμερα αποτελούν τον πυρήνα του Παγκόσμιου Ιστού. Ανάλογα, όμως, προβλήματα αντιμετώπισε και με την εύρεση της κατάλληλης ονομασίας για τον εικονικό κόσμο που οραματιζόταν. Αφού απέρριψε όρους όπως "Μesh" (ηχητικά παρεμφερής με την λέξη "mess" που σημαίνει ακαταστασία), "ΜΟΙ" (Μine Of Infοrmatiοn, δηλαδή "ορυχείο πληροφοριών") και "ΤIΜ" (Τhe Ιnfοrmatiοn Μine), κατέληξε στον όρο "Wοrld Wide Web", αντιπροσωπεύοντας την πολλαπλή συνδεσιμότητα μεταξύ των πληροφοριών.
Σήμερα, ο Τim Berners-Lee, αποτελεί τη ζωντανή απόδειξη ότι η υπομονή και επιμονή ενός ανθρώπου μπορεί όντως να αλλάξει τον κόσμο. Η έμπνευση, η ικανότητα και η συστηματική εργασία του οδήγησαν στη δημιουργία του Παγκόσμιου Ιστού, μίας έννοιας που έχει πλέον εισβάλει στην καθημερινή ζωή μας. Το σημαντικότερο, όμως, είναι ότι η έλλειψη υποστήριξης εκ μέρους πολλών οργανισμών και εταιρειών δεν κατάφερε να σταθεί εμπόδιο στα σχέδιά του, αποδεικνύοντας έτσι την αφοσίωση που επέδειξε σε όλη τη διάρκεια ανάπτυξης του Wοrld Wide Web.
Είναι γεγονός ότι στην πρόσφατη ιστορία τα τεχνολογικά άλματα διαδέχονται με αστραπιαίο ρυθμό το ένα το άλλο. Εντούτοις, ελάχιστες είναι οι περιπτώσεις τεχνολογιών όπου η παρουσίαση και εισαγωγή τους οδήγησαν στη δραστική αλλαγή της ζωής, των συνηθειών και του τρόπου εργασίας μας. Ένα παράδειγμα τέτοιας τεχνολογικής καινοτομίας στο χώρο των επικοινωνιών ήταν η εφεύρεση του τηλεγράφου από το Samυel Β. Μorse στις 24 Μαϊου 1844. Η εφεύρεση αυτή συμπληρώθηκε από τον Αlexander Graham Βell, ο οποίος στις 10 Μαρτίου 1876 χρησιμοποίησε το τηλέφωνο για να καλέσει το βοηθό του στο διπλανό δωμάτιο. Τέλος, ο Guglielmo Μarconi βραβεύτηκε το 1909 με το Νόμπελ Φυσικής για την αποστολή του πρώτου ασύρματου μηνύματος 14 χρόνια νωρίτερα.
Στην πιο πρόσφατη ιστορία μία αναλόγου μεγέθους και σημασίας εφεύρεση είναι το email, για την ανάπτυξή του οποίου υπεύθυνος είναι ο Ray Tοmlinsοn. Η ακριβής χρονολογία αποστολής του πρώτου ηλεκτρονικού μηνύματος δεν είναι γνωστή, ξέρουμε όμως ότι έγινε στα τέλη του 1971 και πιθανότατα τον Οκτώβριο. Το περιεχόμενο του μηνύματος επίσης δεν είναι γνωστό, αφού είχαν προηγηθεί αμέτρητες αποτυχημένες προσπάθειες αποστολής διαγνωστικών κυρίως μηνυμάτων. Σύμφωνα με τον Ray Tοmlinson, το πιθανότερο είναι ότι το περιεχόμενο του πρώτου email να αποτελείτο από μία ακολουθία γραμμάτων όπως "QWΕRΤΥUΙΟΡ", δηλαδή την πρώτη σειρά γραμμάτων στο πληκτρολόγιο του υπολογιστή PDP-10 που χρησιμοποιούσε. Δυστυχώς, ούτε το "κείμενο" αυτό αλλά ούτε και το όνομα του δημιουργού του πέρασαν στα βιβλία της ιστορίας. Ακόμη και σήμερα, όσοι αναγνωρίζουν το όνομά του Ray Tοmlinson τον θυμούνται περισσότερο ως τον άνθρωπο που επέλεξε το σύμβολο @ για τις ηλεκτρονικές διευθύνσεις και λιγότερο ως τον εφευρέτη της εφαρμογής που τροφοδότησε την επανάσταση της ηλεκτρονικής πληροφορίας.
ΛΙΓΗ ΙΣΤΟΡΙΑ...: Το 1968 το Υπουργείο Αμύνης των ΗΠΑ προσέλαβε την εταιρεία Βοlt Βeranek & Νewman (ΒΒΝ) για την κατασκευή του ΑRΡΑΝΕΤ, του προκατόχου του Ιnternet. Στην εταιρεία αυτή εργαζόταν και ο Ray Tοmlinson, ο οποίος κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και του φθινοπώρου του 1971 αποτελούσε μέλος μιας μικρής ομάδας προγραμματιστών που ανέπτυσσαν ένα σύστημα time-sharing υπό την ονομασία ΤΕΝΕΧ. Το σύστημα αυτό βασιζόταν σε υπολογιστές Digital PDP-10 και ο ιδιαίτερος τομέας εργασίας του Ray Tοmlinsοn ήταν η βελτίωση του προγράμματος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου SΝDΜSG. Το πρόγραμμα αυτό, του οποίου η ονομασία προέρχεται από τις αγγλικές λέξεις "send message", λειτουργούσε τοπικά και επέτρεπε στους χρήστες που μοιράζονταν τον ίδιο υπολογιστή να ανταλλάσσουν ηλεκτρονικά μηνύματα.
Η τεχνολογία αυτή είχε ήδη παρουσιαστεί από τις αρχές της δεκαετίας του 1960 και το πρόγραμμα SΝDΜSG αποτελούσε έναν μόνο αντιπρόσωπο από μία ποικιλία παρόμοιων εφαρμογών. Παρ' όλα αυτά, ο όρος "ηλεκτρονικό ταχυδρομείο" είναι μάλλον καταχρηστικός, αφού το "γραμματοκιβώτιο" κάθε αποδέκτη βρισκόταν στον ίδιο υπολογιστή και δεν ήταν τίποτε περισσότερο από ένα απλό αρχείο. Η μόνη διαφορά του σε σχέση με τα υπόλοιπα αρχεία ήταν ότι οι χρήστες μπορούσαν μεν να γράφουν μηνύματα στο τέλος του (append), αλλά μόνο ο ιδιοκτήτης του μπορούσε να διαβάσει το περιεχόμενό τους ή να διαγράψει το σύνολο ή μέρος των μηνυμάτων που περιείχε.
Ο Ray Tοmlinson γρήγορα κατάλαβε ότι ο σημαντικός αυτός περιορισμός μπορούσε εύκολα να ξεπεραστεί, με τη βοήθεια του πειραματικού πρωτοκόλλου CΡΥΝΕΤ. Το πρωτόκολλο αυτό επέτρεπε την αποστολή και λήψη αρχείων (File Τransfer Ρrοtοcοl) μεταξύ απομακρυσμένων υπολογιστών του δικτύου ΑΡRΡΑΝΕΤ, ωστόσο του έλλειπε η δυνατότητα εγγραφής στο τέλος ενός αρχείου (append), διατηρώντας παράλληλα το αρχικό περιεχόμενο ανέπαφο. Για τον R.Τοmlinsοn ήταν φανερό ότι ένας συνδυασμός των χαρακτηριστικών του CΥΡΝΕΤ και SNDMSG θα οδηγούσε στο επιθυμητό αποτέλεσμα, και έτσι τα ηλεκτρονικά μηνύματα θα μπορούσαν να αποθηκευτούν μέσω δικτύου σε απομακρυσμένους υπολογιστές.
Η εργασία του, λοιπόν, στράφηκε προς την ενσωμάτωση μέρος του κώδικα από το CΡΥΝΕΤ στο SNDMSG και πολύ γρήγορα η προσπάθειά του στέφθηκε με επιτυχία. Το μόνο που απέμενε ήταν ένας τρόπος διαχωρισμού του τοπικού και δικτυακού ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και για το λόγο αυτόν προσέθεσε το σύμβολο @ (προφέρεται "ατ") μεταξύ του ονόματος του χρήστη (υsername) και του ονόματος του κεντρικού υπολογιστή δικτύου όπου βρισκόταν (hοst name). Η επιλογή του συγκεκριμένου συμβόλου δεν ήταν τυχαία, αφού στην αγγλική γλώσσα σημαίνει "στο" (at) και επομένως αποτελούσε ένδειξη ότι ο χρήστης βρισκόταν σε κάποιον άλλο υπολογιστή.
Η πρώτη επιτυχημένη αποστολή email έγινε μεταξύ δύο υπολογιστών που ήταν τοποθετημένοι στον ίδιο χώρο και στην πραγματικότητα βρίσκονταν κυριολεκτικά ο ένας δίπλα στον άλλο. Παρ' όλα αυτά, η μόνη φυσική σύνδεση μεταξύ τους ήταν μέσω του δικτύου ΑRΡΑΝΕΤ. Σύμφωνα με το Ray Tοmlinsοn, πριν από την επιτυχημένη αποστολή και λήψη email απαιτήθηκε η αποστολή πολλών ακόμη μηνυμάτων με τυχαίο περιεχόμενο. Όταν ο ίδιος έκρινε ότι το αποτέλεσμα της εργασίας του ήταν ικανοποιητικό, έστειλε ένα μήνυμα στα υπόλοιπα μέλη της ομάδας εργασίας, ανακοινώνοντας την ύπαρξη και τα χαρακτηριστικά του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που είχε δημιουργήσει και επεξηγώντας παράλληλα τον τρόπο χρήσης του. Το νέο πρόγραμμα εξαπλώθηκε ταχύτατα, αποτελώντας πολύ σύντομα την πρώτη ιστορικά "φονική" εφαρμογή (killer applicatiοn). Έτσι, αν και το δίκτυο ΑRΡΑΝΕΤ δεν σχεδιάστηκε για την αποστολή και λήψη ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, δύο μόλις χρόνια μετά την εφεύρεσή του το 75% της δικτυακής κίνησης αφορούσε στην αποστολή και λήψη email.
Ο σημαντικότερος λόγος για τη γρήγορη υιοθέτηση του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ήταν ότι κάλυπτε πλήρως τις ανάγκες και τον τρόπο εργασίας των μηχανικών που εργάζονταν για τη δημιουργία του ΑRΡΑΝΕΤ. Σύμφωνα με την εργασία των J.C.R. Licklider και Αlbert Vezza που δημοσιεύτηκε το 1978 από τα ΙΕΕE (Ιnstitute οf Εlectrical and Εlectrοnic Εngineers), το νέο σύστημα αποστολής μηνυμάτων πλεονεκτούσε σε σχέση τόσο με το παραδοσιακό ταχυδρομείο όσο και με τα απλά τηλεφωνήματα. Το περιεχόμενό του μπορούσε να είναι γραμμένο λακωνικά και σε ανεπίσημη γλώσσα, χωρίς ο αποδέκτης να προσβάλλεται ακόμη και αν το μήνυμα προερχόταν από κάποιον υφιστάμενό του. Παράλληλα, το email μπορούσε να επικεντρώνεται άμεσα στο θέμα χωρίς την ανάγκη για εισαγωγική συζήτηση όπως στην περίπτωση των τηλεφωνημάτων, επέτρεπε την αρχειοθέτησή του για μελλοντική επανεξέταση του περιεχομένου, ενώ, τέλος, δεν ήταν απαραίτητο παραλήπτης και αποστολέας να είναι εύκαιροι ταυτοχρόνως.
ΤΟ ΣΥΜΒΟΛΟ @: Παρά την πρόσφατη οικονομική κρίση στο χώρο των δικτυακών επιχειρήσεων, το σύμβολο @ εξακολουθεί να αποτελεί ένα από τα πλέον αναγνωρίσιμα σύμβολα της σημερινής εποχής.
Αποτελεί μέρος της ηλεκτρονικής ταυτότητας εκατοντάδων εκατομμυρίων χρηστών του Διαδικτύου παγκοσμίως και πολλές εταιρείες έχουν επιχειρήσει να οικειοποιηθούν τις αξίες
που συμβολίζει, ενσωματώνοντάς το στο όνομά τους. Ως προς την επιλογή του συμβόλου, ο Ray Τοmlinsοn έχει κατ' επανάληψη τονίσει ότι το επέλεξε για δύο κυρίως λόγους. Πρώτον, λόγω της σημασίας που έχει στην αγγλική γλώσσα (at = στο) και δεύτερον επειδή ήταν ένα από τα ελάχιστα σύμβολα του πληκτρολογίου του που δεν εμφανιζόταν σε κάποιο όνομα, οπότε δεν θα αποτελούσε πηγή σύγχυσης.
Ο ριοθετώντας την απαρχή του Internet από τη στιγμή που υιοθετήθηκε πλήρως το πρωτόκολλο ΤCΡ/ΙΡ το 1980, η μορφή και οι ανάγκες που εξυπηρετεί έχουν μεταβληθεί σημαντικά κατά τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Η αρχική σύλληψή του πραγματοποιήθηκε σε έναν κόσμο πολύ διαφορετικό από το σημερινό, όπου οι υπολογιστές ήταν σπάνιοι και βασίζονταν στην τεχνολογία time-sharing, δηλαδή λειτουργούσαν με βάρδιες, ώστε να αξιοποιούνται καθ' όλη τη διάρκεια του 24-ώρου. Εντούτοις, το Ιntemet αποδείχθηκε αξιοθαύμαστα ισχυρό και ευέλικτο, ώστε να καταφέρει να επιβιώσει, να αναπτυχθεί και τελικά να κυριαρχήσει κατά τα επόμενα στάδια εξέλιξης της πληροφορικής, δηλαδή στην εποχή των προσωπικών υπολογιστών, του μοντέλου πελάτη-διακομιστή (client-serνer), της τεχνολογίας peer-to-peer και του δικτυακού υπολογιστή (netwοrk computer).
Σχεδιάστηκε πριν ακόμη να εμφανιστούν τα τοπικά δίκτυα (Local Αrea Netwοrks - LΑNs), αλλά κατάφερε να ενσωματώσει τη "νέα" αυτή τεχνολογία, καθώς και τις πιο πρόσφατες που βασίζονται στην ασύρματη μεταφορά δεδομένων. Δημιουργήθηκε για να υποστηρίξει μία ευρεία κλίμακα υπηρεσιών, που εκτείνονταν από την απλή ανταλλαγή αρχείων μέχρι την απομακρυσμένη πρόσβαση σε υπολογιστές, ενώ τροποποιήθηκε για να περιλάβει την αποστολή και λήψη ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και κατά την τελευταία δεκαετία τη διαμόρφωση του World Wide Web. Ομως, το πιο σημαντικό και ταυτόχρονα εντυπωσιακό στοιχείο του είναι ότι ενώ ξεκίνησε ως μία καθαρά ερευνητική προσπάθεια ολιγάριθμων αλλά αφοσιωμένων επιστημόνων, κατέληξε σε μία παγκόσμια εμπορική επιτυχία που διακινεί δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως και επηρεάζει τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων. Παρά, όμως, το επίπεδο ωριμότητας που έχει κατακτήσει, κανένας δεν μπορεί να υποστηρίξει ότι η εξέλιξη του Διαδικτύου έχει φθάσει στο τέλος της και ότι η μορφή του από εδώ και εμπρός θα σταθεροποιηθεί. Αντιθέτως, όλες οι ενδείξεις μάς οδηγούν στο φυσιολογικό συμπέρασμα ότι το Internet θα συνεχίσει και πρέπει να συνεχίσει να μεταβάλλεται με ρυθμό ανάλογο των τεχνολογικών εξελίξεων της εποχής μας, ώστε να παραμένει συνεχώς σύγχρονο, εύχρηστο και χρήσιμο.
Η πιο πρόσφατη προσθήκη στις υπηρεσίες του είναι η υποστήριξη μετάδοσης βίντεο και ήχου σε πραγματικό χρόνο (real-time), μέσω της τεχνολογίας streaming. Με τον τρόπο αυτόν, θα επέλθει σε μεγάλο βαθμό η πολυσυζητημένη και πολυδιαφημισμένη σύγκλιση μεταξύ του ραδιοφώνου, της τηλεόρασης και των υπολογιστών, ώστε συνδυάζοντας τα καλύτερα χαρακτηριστικά από κάθε κόσμο να απολαύσουμε έναν πιο ζωντανό, άμεσο και αλληλεπιδραστικό τρόπο επικοινωνίας και μετάδοσης της πληροφορίας. Στο άμεσο μέλλον, μία προσεκτική ματιά στην εξέλιξη των φορητών ηλεκτρονικών συσκευών όπως PDA (Persοnal Digital Assistant), κινητά τηλέφωνα, tablet PCs και συμβατικοί φορητοί υπολογιστές, μας προετοιμάζουν για έναν νέο κόσμο που ενώ θα βασίζεται για ακόμη μία φορά στο Internet, θα χαρακτηρίζεται από την αμεσότητά του και την εύκολη μεταφορά όλων των χρήσιμων πληροφοριών που χρειαζόμαστε.
Τελικός προορισμός του συγκεκριμένου τεχνολογικού τομέα είναι το Perνasiνe Cοmρuting που αναλύσαμε διεξοδικά σε προηγούμενο τεύχος και η δημιουργία μίας πλήρως δικτυωμένης και απόλυτα βασισμένης σε υπολογιστές κοινωνίας. Οι αλλαγές που υφίσταται το Internet αυτή τη στιγμή, θα του επιτρέψουν να ενσωματώσει νέες μορφές δικτύωσης με βελτιωμένα χαρακτηριστικά, όπως η επίτευξη ευρείας διαμεταγωγής (brοadband) μέσω ενσύρματων (π.χ. οπτικές ίνες) και ασύρματων (π.χ. δορυφόροι) συνδέσεων. Οι νέες δυνατότητες που θα προκύψουν θα τροφοδοτήσουν την ανάπτυξη ανάλογων εφαρμογών για την εκμετάλλευσή τους, που με τη σειρά τους θα δημιουργήσουν νέες ανάγκες και θα ωθήσουν την περαιτέρω εξέλιξη του Ιnternet.
Τελικά, η πλέον πιεστική ερώτηση για το μέλλον του Διαδικτύου δεν είναι αν θα αλλάξει και πώς θα πραγματοποιηθεί η αλλαγή αυτή, αλλά πώς θα καταφέρουμε να διαχειριστούμε τις εξελίξεις αυτές. Το συγκεκριμένο θέμα μπορεί να αναδειχθεί σύντομα σε πρωταρχικής σημασίας, αφού τα δεδομένα του Internet έχουν αλλάξει σημαντικά. Ενώ, λοιπόν, ο αρχικός σχεδιασμός του και η υλοποίηση της αρχιτεκτονικής του ήταν αποτέλεσμα των προσπαθειών λίγων μόνο ερευνητών και μηχανικών, οι ενδιαφερόμενοι στη σημερινή εποχή έχουν αυξηθεί σημαντικά και καθένας από αυτούς θα ήθελε να έχει λόγο για τη μελλοντική μορφή του Διαδικτύου. Ξαφνικά, παρουσιάζονται προβλήματα που στο παρελθόν δεν είχαμε συναντήσει, όπως ο τρόπος ελέγχου του Ιnternet, τα νέα πρωτόκολλα που θα ενσωματώνει και η μελλοντική υποδομή στην οποία θα βασίζεται. Η βαθύτερη αιτία που κρύβεται πίσω από όλα αυτά είναι τα πανίσχυρα οικονομικά συμφέροντα που ενδιαφέρονται περισσότερο για τη διασφάλιση αυξημένων μεριδίων στην αγορά τεχνολογίας και, τελικά, υψηλής κερδοφορίας, παρά για την ισορροπημένη και ισχυρή ανάπτυξη του ίδιου του Διαδικτύου.
Εν τέλει, ο μόνος φόβος για τη μελλοντική πορεία του Internet δεν προέρχεται από την έλλειψη του κατάλληλου οράματος και της υψηλής τεχνολογίας, αλλά από την έλλειψη συντονισμού μεταξύ των διάφορων οργανισμών, κυβερνήσεων και εταιρειών, που διαχειρίζονται ή επηρεάζουν σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό την εξέλιξή του. Σήμερα υπάρχουν δεκάδες οργανισμοί, ιδρύματα, κοινότητες και θεσμοθετημένα όργανα που ασχολούνται με τον έναν ή τον άλλο τρόπο με τη διαχείριση και εξέλιξη του Διαδικτύου.
Ο κεντρικός συντονισμός και έλεγχός τους παρουσιάζει μία αυξανόμενη δυσκολία, που στο μέλλον αναμένεται να προκαλέσει ρήξεις, διασπάσεις, ακόμη και πολιτικές διαμάχες. Παρ' όλα αυτά, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε την εσωτερική δυναμική που διαθέτει πλέον το Ιnternet, η οποία θα αναδείξει "αυτοβούλως" τις
χρησιμότερες και καταλληλότερες τεχνολογικές καινοτομίες. Άλλωστε, η κεντρική διαχείριση δεν υπήρξε ποτέ στις προθέσεις των δημιουργών του, οι οποίοι αντίθετα φρόντισαν να υλοποιήσουν μία ανοικτή αρχιτεκτονική που κινείται μεταξύ ενός αποκεντρωτικού μοντέλου και πλησιάζει στα όρια της "αναρχίας".
ΜΙΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΜΑΤΙΑ...: Αν μία εικόνα αξίζει χίλιες λέξεις, τότε ο καλύτερος τρόπος για να εμπεδώσουμε την εξέλιξη του Ιnternet και να συνειδητοποιήσουμε το βαθμό διείσδυσής του σε παγκόσμια κλίμακα είναι να μελετήσουμε τα διαγράμματα που παραθέτουμε σε αυτήν την ενότητα. Μέσα από αυτά αναδεικνύεται το θετικό αποτέλεσμα που είχε η συνδυασμένη προσπάθεια εκατοντάδων ερευνητών και επιστημόνων σε πολλές χώρες παγκοσμίως, οι οποίοι εργάστηκαν για τη δημιουργία του συνδεδεμένου κόσμου που γνωρίζουμε σήμερα. Μελετώντας προσεκτικά το διάγραμμα που αναφέρεται στο μέγεθος του Internet, παρατηρούμε ότι κατά τα πρώτα 10 χρόνια (από το 1980 έως το 1989), ο ρυθμός διάδοσής του υπήρξε μάλλον βραδύς. Αν και ο συνολικός αριθμός των συνδεδεμένων υπολογιστών (hοsts) αυξήθηκε από τους 213 στους 159.000, αλλαγή αρκετά εντυπωσιακή, η πραγματικά εκθετική αύξησή του συντελείται κατά τα χρόνια που ακολουθούν, φθάνοντας σήμερα σε περίπου 100 εκατομμύρια hosts.
Τι άλλαξε το 1989, οριοθετώντας την έναρξη μίας ξέφρενης κούρσας ανάπτυξης του Διαδικτύου; Φυσικά, η ανάπτυξη και η σταδιακή καθιέρωση του Παγκόσμιου Ιστού, που επέ τρεψε σε ανθρώπους με ελάχιστες τεχνικές γνώσεις να εκμεταλλευτούν τον τεράστιο πλούτο ηλεκτρονικών πληροφοριών. Σε αντίθεση, όμως, με την πορεία του Ιnternet, το μέγεθος του Wοrld Wide Web παρουσιάζει έντονα σημάδια κορεσμού. Κατά το τελευταίο έτος ο αριθμός των δικτυακών τόπων παγκοσμίως αυξήθηκε με έναν ιδιαίτερα αργό ρυθμό, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι τους τελευταίους δύο μήνες του 2001 ο αριθμός των sites παγκοσμίως μειώθηκε! Είναι, μάλιστα, η δεύτερη φορά που παρατηρείται το φαινόμενο αυτό. Η πρώτη ήταν πριν από περίπου 10 χρόνια, ενώ οι αιτίες θα πρέπει να αναζητηθούν στην κρίση που διέρχεται τον τελευταίο καιρό το ηλεκτρονικό εμπόριο, οδηγώντας πολλές οnline επιχειρήσεις στη χρεοκοπία. Τα δυσάρεστα αυτά νέα, πάντως, δεν αρκούν για να επισκιάσουν το λαμπρό μέλλον του Διαδικτύου, αφού ο αριθμός των χωρών και των χρηστών με πρόσβαση στο Ιnternet συνεχίζει να αυξάνεται.